Z synagogi do Lubania

Warsztaty, koncert trzech kantorów synagogalnych i prelekcja historyczna znalazły się w programie festiwalu Związku Sześciu Miast Łużyckich Kommen und Gehen. 17 sierpnia 2021 r. zorganizowano lubański dzień z kulturą żydowską. W programie połączono klasyczne pieśni niemiecko-żydowskiej synagogi liberalnej XIX i początku XX wieku z życiem i twórczością Ludwiga Danzigera, żydowskiego malarza, urodzonego 1874 roku w Lubaniu.

- Wszystko zaczęło się od ogłoszenia w Niemczech roku 2021 rokiem obchodów  1700 lecia historii Żydów w Niemczech – mówi Hans Narva, dyrektor festiwalu Kommen und Gehen. - Aby podkreślić, co Żydzi wnieśli do rozwoju społecznego w ciągu tego długiego okresu, Niemcy pokazują różnorodność kultury i tradycji żydowskiej. Nasze stowarzyszenie włączyło się do obchodów i zorganizowaliśmy szereg koncertów w Görlitz. W związku z naszą kilkuletnią współpracą z Lubaniem postanowiliśmy jedno z takich wydarzeń zaprezentować również i tu – dodaje dyrektor.
W Państwowej Szkole Muzycznej im. Oskara Kolberga odbyły się warsztaty poświęcone współczesnej muzyce synagogalnej, prowadzone przez Shulamit Lubowską i Yoeda Sorka, studentów szkoły kształcenia kantorów Abraham-Geiger Kolleg w Poczdamie.
- Cieszymy się, że możemy występować w miastach, gdzie kiedyś istniała społeczność żydowska – mówi prowadzący warsztaty Yoed Sorek. - Szczególnie ważne są dla nas występy w Polsce, bo każdy z nas ma tu swoje korzenie. Na przykład moi dziadkowie pochodzą z Lublina. Wiem, że w naszej wspólnej historii były dobre i złe czasy, ale ja się nie oglądam za siebie, myślę że dzisiejszy dzień i wieczór należały do tych dobrych – dodaje przyszły kantor.
Wszystkie propozycje tego dnia spotkały się z zainteresowaniem mieszkańców, ale nie tylko. Do Lubania specjalnie z tej okazji przyjechała pani Doris Wildemann z Konsulatu Generalnego Niemiec we Wrocławiu. Duża grupa uczestniczyła w warsztatach muzycznych, prelekcji na temat twórczości Ludwiga Danzigera, prowadzonej przez dr. Łukasza Tekielę w Muzeum Regionalnym oraz wieczornym koncercie, który odbył się w Państwowej Szkole Muzycznej im. Oskara Kolberga. Przed lubańską publicznością wystąpił Jascha Nemtsov (fortepian), Shulamit Lubowska (sopran), Yoed Sorek (tenor) oraz kantor synagogi Pestalozzistraße w Berlinie, Isidoro Abramowicz (baryton). Artyści zaprezentowali pieśni-modlitwy, jakie na co dzień wykonują w żydowskich domach modlitw.
Po koncercie widzowie wyrażali zadowolenie i zaskoczenie.
- Nigdy nie byłam w synagodze w trakcie nabożeństwa, nawet nie wiedziałam, jak wygląda tam śpiew, można było dziś poczuć ten klimat – mówi Jolanta.
- Bardzo mi się podobał koncert. Nawet nie zdawałam sobie sprawy, że w tego typu pieśniach jest tak wiele elementów artystycznych – mówiła Doris Wildemann z Konsulatu Generalnego Niemiec. – Poziom artystyczny był naprawdę fenomenalny, myślę że gdyby dodać do tego wykonania chór, byłoby to coś niesamowitego.
- Muzyka i umiejętności muzyków zrobiły na mnie ogromne wrażenie, nie spodziewałem się, że takie dźwięki można wydobyć z instrumentu, jakim jest głos ludzki – mówi Mateusz Zajdel, Zastępca Burmistrza Miasta Lubań.
Tegoroczne lubańskie koncerty z cyklu Kommen und Gehen już za nami. Festiwal będzie miał jeszcze jedną odsłonę na naszym terenie, tym razem na Zamku Czocha, gdzie 22 sierpnia o godz. 18:00 zagoszczą muzycy wykonujący utwory muzyki poważnej, m.in. Scharwenki, Chopina, Krawca, Beethovena oraz Straussa.
(ŁCR)